SPECIAL FOODS VOOR MENSEN MET GLUTEN- EN/OF LACTOSE-INTOLERANTIE

Glutenintolerantie of coeliakie heeft daarom een niet te onderschatten impact. Coeliakie is eigenlijk een auto-immuunziekte van de dunne darm. Gluten lokken een ontsteking uit in de darm, waardoor het immuunsysteem in actie treedt en het lichaam antistoffen aanmaakt. Alleen vallen die antistoffen de eigen darmcellen en -vlokken aan. Daardoor loopt de darmwand flinke schade op en worden voedingsstoffen minder goed opgenomen. Dat zorgt voor maag- en darmklachten, maar ook voor vermoeidheid, hoofdpijn, gewichtsverlies, bloedarmoede en vitaminetekorten. De klachten zijn vaak duidelijk, maar er zijn ook mensen met coeliakie die het niet weten. Langdurige onbehandelde coeliakie kan dan ook leiden tot ernstige medische complicaties als ondervoeding, osteoporose en zelfs een verhoogd risico op darmkanker.

Net zoals andere auto-immuunziektes neemt het aantal gevallen van coeliakie ieder jaar toe. Een van de belangrijkste verklaringen is dat artsen meer weten over deze ziekte en dus ook sneller een diagnose stellen. Maar de precieze oorzaak waarom het aantal auto-immuunziektes zoals glutenintolerantie of reuma blijven toenemen, is niet echt duidelijk. Mogelijk spelen het stijgend antibioticagebruik en overmatige hygiëne een rol. Ons immuunsysteem zou hierdoor minder uitgedaagd worden. De kans dat we antilichamen aanmaken tegen de eigen lichaamscellen en zo een auto-immuunziekte ontwikkelen, wordt daardoor groter.

Bij coeliakie patiënten is er secundair vaak ook een overgevoeligheid voor het melksuiker lactose. Typisch voor lactose-intolerantie is dat, na het eten of drinken van melkproducten, buikkrampen, diarree of winderigheid ontstaat. Om lactose (of melksuiker) af te breken en te verteren, moet het lichaam over voldoende lactase beschikken. Lactase is een enzym dat aangemaakt wordt in de wand van de dunne darm. Lactose intolerantie komt regelmatig voor bij ouderen.

Zoals gezegd kan overgevoeligheid voor gluten en lactose niet met geneesmiddelen behandeld worden. De enige behandeling voor coeliakiepatiënten of mensen met glutensensitiviteit is dus een glutenvrije dieetbehandeling. Dat is een dieet waarbij alle gluten uit de voeding zijn gehaald. Het dieet moet strikt aangehouden worden, want anders treden onvermijdelijk morfologische slijmvliesveranderingen op. Maar als de dieetrichtlijnen strikt opgevolgd worden, verdwijnen de ziektesymptomen en kan een vrij normaal leven geleid worden.

Nog niet zo heel lang geleden waren glutenvrije alternatieven maar moeilijk te vinden en bovendien vaak duur en niet lekker. De jongste tijd is het aanbod glutenvrije producten echter zeer sterk toegenomen. De kwaliteit is ook veel verbeterd, zodat je het verschil met producten met gluten bijna niet meer proeft. Voor ouderen met glutenintolerantie is er Nogluten, een glutenvrije bakmengeling op basis van tarwezetmeel dat ontzettend goede bakresultaten oplevert. Of de diverse dessertjes zoals de chocolademousse, de éclair, het kriekentaartje etc …Schär beschikt dan weer over een van de meest uitgebreide gamma’s, met tal van broden, koekjes, deegwaren en dergelijke meer. Het Zweedse Fria is bekend voor haar diepgevroren glutenvrije en lactosevrije pistolets en broden. Céliane uit Frankrijk scoort dan weer zeer goed doordat de smaak perfect aanleunt bij die van de Belgische consument. Populair is ook Ogran. Producten daarvan zijn niet alleen vrij van gluten, maar ook van de voornaamste andere ingrediënten die allergische reacties uitlokken: tarwe, eieren, melk, pindanootjes, genetisch gemanipuleerde soja, kleurstoffen … Hierdoor zijn alle Orgran producten geschikt voor de (vele) personen die niet alleen lijden aan gluten-, maar ook aan andere klassieke intoleranties. Dit maakt het assortiment, niettegenstaande zijn typische Australische smaak, toch geliefd. Nieuw zijn de vele glutenvrije en lactosevrije producten van Nutrisens. Zo is er het oplosbaar vezel Fibra plus, het eiwitpoeder Proteocare, de eiwitrijke puddings Crèmeline en de eiwitrijkedranken Hyperdrink. Of de Cuisinésens allergeenvrije kant- en klare maaltijden. Het Prodiagamma is gluten – en lactosevrij en omvat naast diverse confituren ook twee soorten chocopasta en een speculoospasta.

Heel veel glutenvrije producten zijn zoals gezegd ook lactosevrij. Vandaar dat in veel zorgwooncentra niet enkel de coeliakiemaar ook de lactosepatiënten glutenvrije lactosevrije koekjes, broden en desserten krijgen. Een dieet waarbij je heel strikt alle melkproducten gaat schrappen, is trouwens niet aan te raden bij lactose-intolerantie. Het risico bestaat immers dat je bepaalde tekorten oploopt, met name aan calcium. Het is zo dat intolerantie meestal kan worden voorkomen zonder dat je alle melkproducten hoeft te schrappen, maar door eenvoudigweg de hoeveelheden en bereidingswijzen aan te passen. Zo worden kleine hoeveelheden melk (ongeveer 60 ml melk) meestal goed verdragen. Harde en gerijpte kazen bevatten weinig lactose en kunnen meestal ook zonder problemen worden gegeten. Daarnaast zijn soja- en amandeldrankjes lactosevrij. Verder bestaan lactosevrije boter, room, yoghurt en kaas. Ze bevatten evenveel calcium als gewone melkproducten. Tenslotte kan men de dagelijkse hoeveelheid calcium verder aanvullen met plantaardige producten zoals broccoli, spinazie, kolen, waterkers, gedroogde vijgen, amandelen, hazelnoten enz.