Voedingssupplementen: hoe maak je een veilige keuze?
We grijpen voor het welzijn van ons lichaam en onze geest maar al te graag naar supplementen van vitaminen, mineralen en planten. Maar hoe kies je die voedingssupplementen verstandig uit? Waar kun je ze veilig kopen? Zijn het internet en de sociale media betrouwbaar? We vroegen het aan een experte in voedingssupplementen.
Belgen zijn niet de grootste gebruikers van voedingssupplementen in Europa. Toch spijzen ze een markt die wordt geschat op meer dan 500 miljoen euro! Gelukkig wordt die markt sinds 1990 omkaderd door een erkende beroepsfederatie die ruim 160 ondernemingen in deze sector vertegenwoordigt (grondstofleveranciers, fabrikanten, groothandelaars, laboratoria enz.). De naam: Be-sup1. De federatie treedt op als gesprekspartner bij de Belgische en Europese overheden om consumenten te beschermen.
Valérie Vercammen is de algemene directrice van Be-sup. Ze geeft ons kostbare tips om volop en vooral veilig van de heilzame werking van voedingssupplementen te genieten.
– Capsules, ampullen of druppels? Vitaminen, mineralen of planten? De keuze aan supplementen is immens! Maar wat zijn voedingssupplementen eigenlijk?
Valérie Vercammen: Hun definitie is afgeleid van wetteksten. Volgens de FOD Volksgezondheid2 is een supplement een voedingsmiddel dat in kleine doses beschikbaar is. Het is een supplement bij de voeding, maar vervangt die voeding niet. Deze producten bevatten doorgaans vitaminen, mineralen, planten of andere stoffen (carnitine, co-enzym Q10, …) die een nutritioneel of fysiologisch effect hebben. Maar ze hebben geen therapeutische werking. Dat is voorbehouden aan geneesmiddelen. Sommige studies kennen supplementen een preventief effect toe. Maar dat is nog niet officieel erkend. Be-sup wil dit debat openen.
Op de sociale media dichten sommige influencers voedingssupplementen voordelen toe die niet wetenschappelijk zijn bewezen
– Je vindt voedingssupplementen uiteraard in de apotheek. Maar waar kun je ze nog kopen? Kun je het aanbod op het internet vertrouwen?
V.V.: In 2023 kochten consumenten in België 64,5% van de voedingssupplementen in apotheken en 15,7% online. Maar ik weet niet of dat een groot verschil maakt. Van die online verkoop verliep 80% via gekende online apotheken. Die webshops bezorgen je bij je supplement ook een bijsluiter met veel advies en waarschuwingen, vooral over allergieën of voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven. Blijf op de sociale media wel kritisch tegenover bepaalde influencers. Er zijn er die de sector schaden door valse informatie te verspreiden. Zo circuleren er gezondheidsclaims die niet wetenschappelijk onderbouwd zijn. Be-sup werkt trouwens aan een charter dat influencers zullen moeten respecteren. Zo willen we de consument beschermen.
– De informatie op de verpakking van voedingssupplementen is belangrijk. Waar moet je naast de ingrediënten, de voedingswaarde en de vervaldatum nog op letten om te weten of een supplement veilig is?
V.V.: Ga vooral na of het voedingssupplement een notificatienummer kreeg in België. Je herkent dat aan de letters NUT. Dit betekent dat het supplement is goedgekeurd door het ministerie van Volksgezondheid. Het is veilig en heeft een geldige samenstelling. De nationale code (CNK) bewijst dan weer dat je voedingssupplement is bestemd voor een verkoop in de apotheek.
Nog een gouden tip: raadpleeg je dokter voor je supplementen gaat gebruiken. Die kan een balans opstellen om bepaalde tekorten op te sporen, zodat je weet wat je precies nodig hebt. Je apotheker of dokter kan je veiligheid garanderen in de keuze van voedingssupplementen. Ook allergische reacties of interacties met geneesmiddelen worden zo voorkomen. Op 11 januari 2024 riep een Koninklijk Besluit een nieuw systeem in het leven: Nutrivigilantie. Het verplicht fabrikanten en verdelers om elke vastgestelde bijwerking (hoofdpijn, huidreactie enz.) te melden. Ook zorgprofessionals en consumenten kunnen problemen met voedingssupplementen melden via dit kanaal3.
Valérie Vercammen, algemeen directrice van Be-sup.
1Be-sup: https://be-sup.be/nl 2FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, 'Wat is een voedingssupplement?': https://www.health.belgium.be/nl/voedingssupplementen-en-verrijkte-voedingsmiddelen 3Nutrivigilantie: https://www.health.belgium.be/nl/algemene-informatie-1