Terug naar blog overzicht

Nagelbijten, een teken van onrust?

Heb je de neiging om op de nagels van je handen en soms zelfs van je tenen te bijten? In dat geval lijd je aan onychofagie (de medische term voor deze slechte gewoonte). Wat is de oorzaak van nagelbijten? En hoe kan het voorkomen worden?

Onychofagie is een verschijnsel dat bijzonder vaak voorkomt in de kindertijd en de adolescentie. Naar schatting bijten 28 tot 33% van de kinderen tussen 7 en 10 jaar, en 45% van de adolescenten op hun nagels.¹ Vanaf 18 jaar komt dat gedrag minder vaak voor. De gewoonte kan bij sommige volwassenen echter blijven voortduren of pas verschijnen op latere leeftijd. Volgens een peiling lijden 1,1 miljoen Belgen aan onychofagie.²

Waarom nagelbijten?

Hoewel onychofagie altijd heeft bestaan, werd pas de voorbije tien jaar begonnen met onderzoek naar het onderwerp. Volgens een van die studies³ is nagelbijten een stressverminderende gewoonte. Mensen doen het vaak wanneer ze nerveus of gestresseerd zijn, wanneer ze honger hebben of zich vervelen. Al die situaties hebben één gemeenschappelijk punt: een moeilijk te beheersen onrust. Bij adolescenten, de leeftijdsgroepwaarin nagelbijten het vaakst voorkomt, kan die onrust samenhangen met een gebrek aanzelfvertrouwen,in een periode waarin men op zoek gaat naar gelijkgezinden.
Vanuit een symbolisch standpunt is onychofagie een compromis tussen agressie (zin om te bijten) en lichamelijk plezier (duimzuigen). 42% van de personen die nagelbijten, verklaart een gevoel van plezier te ervaren.⁴
Doorgaans is nagelbijten van voorbijgaande aard en onschuldig, maar het kan ook wijzen op andere, niet te verwaarlozen mentale en emotionele aandoeningen (bijvoorbeeld OCS, obsessieve-compulsieve stoornis).

Wat zijn de risico’s van nagelbijten?

De gevolgen van nagelbijten hebben enerzijds een onesthetische kant. Verwaarloosde en beschadigde handen hebben een negatieve invloed op iemands uitstraling. Het bewijs: in een enquête² antwoordde 88% van de ondervraagde personen dat nagelbijten onhygiënisch is. Anderzijds kan nagelbijten ook ernstiger gevolgen hebben. Het kan:

• de nagels beschadigen en de huid errond en de nagelriemen kwetsen;
• tandproblemen veroorzaken;
• tandvlees- en keelontstekingen veroorzaken, aangezien de bacteriën die aanwezig zijn onder de nagels de mond kunnen bereiken.

Nagelbijten is een gewoonte die bedoeld is om spanning te verminderen.

Hoe kun je stoppen met nagelbijten?

62% van de mensen die nagelbijten wil die verslaving zo snel mogelijk overwinnen.² Toch is het vaak moeilijk om dat doel te bereiken, doordat de reflex bijzonder compulsief is. Om erin te slagen, moet de oorzaak van nagelbijten geïdentificeerd en verholpen worden. Als het om onrust gaat, moeten de oorzaken daarvan opgespoord worden en kan het aanleren van bijvoorbeeld ademhalings- en relaxatietechnieken een positieve impact hebben. In de meest ernstige gevallen wordt een multidisciplinaire aanpak met meerdere specialisten (dermatoloog, internist, pediater, psychiater en tandarts) aanbevolen.                           Verschillende dagelijkse praktijken kunnen eveneens helpen:

• op de nagel een oplossing met een heel onaangename, vaak bittere smaak aanbrengen. Op die manier wordt de handeling die voorheen een aangenaam gevoel verschafte, bestraft;
• doorlatende plakband op de vingers plakken;
• manicure: nagellak aanbrengen, valse nagels dragen.

In elk geval dragen instemming en vastberadenheid bij tot het succes.

Bronnen
1. Leung AK, Robson WL, Nailbiting, Clinical Pediatrics, 1990 Dec;29(12):690-2. Larousse médical, 2003
2. Ipsos-enquête gehouden bij 1000 personen: Se ronger les ongles – Enquête en France (représentative pour l’Europe), Onderzoek iOmnibus– November 2014.
3. Sachan A, Chaturvedi TP, Onychophagia (Nail biting), anxiety, and malocclusion, Indian Journal of Dental Research, 2012 Sep-Okt;23(5):680-2.
4. Pacan P, Grzesiak M, Reich A, Kantorska-Janiec M, Szepietowski JC, Onychophagia and onychotillomania: prevalence, clinical picture and comorbidities, Acta Dermato Venereologica, 2014 Jan;94(1):67-71.

Zin om zorg te dragen voor je handen? Lees dit artikel: Nooit meer onverzorgde handen en voeten!