Honing: lekker en gezond

Honing is veel meer dan een culinair ingrediënt of een zoete lekkernij voor op brood of in een warme drank. Deze natuurlijke stof, geproduceerd door bijen, heeft heel wat gezondheidsvoordelen. Hier volgt een kort overzicht van de belangrijkste eigenschappen en wat tips en trucjes om er optimaal gebruik van te maken!
Liefhebbers van honing waarderen zowel de zoetkracht als de energieboost die het kan geven, omdat het snel door het lichaam wordt opgenomen. Bovendien wordt honing al duizenden jaren gebruikt als een natuurlijke remedie voor allerlei kwaaltjes, naast het veelvuldige gebruik ervan in voedsel en als schoonheidsproduct.1 Honing is lekker en gezond!
Een korte lijst van de voordelen van honing voor je gezondheid
Antibacterieel en antiseptisch2: honing bevat waterstofperoxide, een natuurlijk product dat gevormd wordt door een enzym dat afgescheiden wordt door bijen (glucose-oxidase). Het creëert een vijandige omgeving voor bacteriën, waardoor hun proliferatie wordt beperkt.
Ontstekingsremmend3: honing kan ontstekingen terugdringen dankzij zijn natuurlijke antioxidanten, zoals flavonoïden en polyfenolen. Die stoffen helpen geïrriteerd of ontstoken weefsel te verzachten.
Versnelt de genezing4: honing wordt gebruikt om wonden en brandwonden te behandelen omdat het een vochtige omgeving in stand houdt en infecties voorkomt.
Verzacht spijsverteringsproblemen5: van honing wordt gezegd dat het maagaandoeningen zoals maagzweren, zure reflux en bacteriële infecties (zoals die veroorzaakt door Helicobacter pylori) kan verlichten.
Immuunstimulerend effect6: honing stimuleert het immuunsysteem dankzij zijn enzymen, vitaminen (B, C) en antioxidanten. Regelmatige consumptie ervan kan de natuurlijke afweer van het lichaam versterken.
Onderdrukt hoest op een natuurlijke manier7: honing wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkend als een effectieve natuurlijke behandeling voor hoest. Het verzacht de keel en vermindert irritatie.
Antibacterieel, antiseptisch, ontstekingsremmend … als je honing verstandig en met mate eet, is het lekker en gezond!
Honing is geweldig, maar niet voor kinderen jonger dan 1 jaar
Omdat honing niet gepasteuriseerd is, wordt het niet aanbevolen voor kinderen jonger dan één jaar vanwege het risico op infantiel botulisme. Dat is een ernstige vergiftiging veroorzaakt door de bacterie Clostridium botulinum8. De sporen van die bacterie zijn onschadelijk voor volwassenen en oudere kinderen dankzij hun volgroeide, zure spijsverteringsstelsel. Bij kinderen jonger dan 12 maanden is het spijsverteringsstelsel echter nog niet volgroeid en produceert het niet genoeg zuur om de groei van die sporen te remmen.
Heeft metalen bestek een invloed op de troeven en smaak van honing?
Het idee dat je geen metalen lepel mag gebruiken om honing te nemen, komt voort uit volkstradities. Sommige mensen geloven dat honing zijn geneeskrachtige of energetische eigenschappen verliest als het in contact komt met metaal. Hoewel hier wetenschappelijk gezien geen bewijzen voor zijn, blijven die ideeën in bepaalde culturen bestaan en gebruiken sommige mensen liever houten, keramisch of plastic keukengerei. Maar de interactie tussen honing en metaal heeft ook een wetenschappelijke basis.9 Honing is licht zuur, met een pH tussen 3,2 en 4,5. Als je metalen keukengerei gebruikt, kan er een beperkte chemische reactie optreden tussen de zuren in de honing en het metaal. Dat kan de smaak van de honing enigszins veranderen en, in theorie, het verlies van bepaalde antioxidanten in de honing versnellen.
Hebben hoge temperaturen een negatieve invloed op de eigenschappen van honing?
De natuurlijke enzymen van honing hebben een positieve invloed op de spijsvertering en bieden geneeskrachtige eigenschappen. Die enzymen zijn gevoelig voor warmte. Vanaf 40°C begint hun activiteit af te nemen en boven 60°C worden ze vernietigd, waardoor de honing minder voedzaam wordt en minder goed werkt op therapeutisch vlak10. Hetzelfde geldt voor de natuurlijke antioxidanten van honing (flavonoïden, polyfenolen), die ook gevoelig zijn voor warmte.11 Het verwarmen van honing kan ook de natuurlijke smaak en het aroma ervan veranderen, waardoor het minder smaakvol wordt. Kortom, om de eigenschappen van honing te behouden, mag je het niet in kokende vloeistoffen doen. Idealiter wacht je tot de vloeistof is afgekoeld tot minder dan 40°C voordat je de honing toevoegt.

Gerelateerde producten
HONING
Honing is een bijzonder gezond voedingsmiddel. Let wel: niet alle honing is dezelfde. Tegenwoordig wordt honing doorgaans verkregen met een extractor (centrifuge) en erna verhit. Dat is een snelle methode, maar hierdoor vermindert in grote mate de kwaliteit en de smaak van de honing. Koudgeperste honing wordt verkregen door een veel (erg veel!) trager proces, waarbij de temperatuur niet wijzigt en een manuele honingpers gebruikt wordt. Op deze wijze behoudt de honing zijn natuurlijke eigenschappen.

1Sharma, V., & al.: «Honey in Dermatology and Skin Care: a Review». Journal of Cosmetic Dermatology, 2020. 2Mandal MD, Mandal S.: «Honey: its medicinal property and antibacterial activity». Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine, 2011 Apr;1(2):154-60. doi: 10.1016/S2221-1691(11)60016-6. PMID: 23569748; PMCID: PMC3609166. 3Al-Waili, N. S., & al.: «Natural honey promotes healing of inflammatory wounds». Journal of Medicinal Food, 2011. 4Yaghoobi R., Kazerouni A., Kazerouni O.: «Evidence for Clinical Use of Honey in Wound Healing as an Anti-bacterial, Anti-inflammatory Anti-oxidant and Anti-viral Agent: A Review». Jundishapur J Nat Pharm Prod. 2013 Aug;8(3):100-4. doi: 10.17795/jjnpp-9487. Epub 2013 Jul 17. PMID: 24624197; PMCID: PMC3941901. 5Samarghandian S., Farkhondeh T., Samini F.: «Honey and Health: A Review of Recent Clinical Research». Pharmacognosy Res. 2017 Apr-Jun;9(2):121-127. doi: 10.4103/0974-8490.204647. PMID: 28539734; PMCID: PMC5424551. 6Avner, Herman & Rozen, Josef & Kristal, Haim & Laks, Yoseph & Berkovitch, Matitiahu & Uziel, Yosef & Kozer, Eran & Pomeranz, Avishalom & Efrat, Haim: «Effect of Honey on Nocturnal Cough and Sleep Quality: A Double-blind, Randomized, Placebo-Controlled Study». Pediatrics, 2012, 130.465-71. 10.1542/peds.2011-3075. 7Oduwole O., Udoh E.E., Oyo-Ita A., Meremikwu M.M.: «Honey for Acute Cough in Children». Cochrane Database Syst Rev. 2018 Apr 10;4(4):CD007094. doi: 10.1002/14651858.CD007094.pub5. PMID: 29633783; PMCID: PMC6513626. 8Brook, I.: «Infant Botulism». Journal of Perinatology, 2007, 27,175–180, https://doi.org/10.1038/sj.jp.7211651. 9Bogdanov, S.: «Honey composition and Properties». Bee Product Science (2016). 10Bogdanov, S., & al.: «Honey and its Properties: Therapeutic applications». Bee Product Science, 2016. 11Bertoncelj, J., & al.: «Evaluation of the Phenolic Content, Antioxidant Activity and Color of Slovenian Honey». Food Chemistry (2007).